Bu Blogda Ara

18 Ekim 2011 Salı

CENAZE NAMAZI

        Cenaze namazı farz-ı kifâyedir. Ölü için duadır. Din kardeşinin günah ve kusurlarının bağışlanmasını Allah'tan dilemek, ona son vazifeni yapmaktır.

        Kimlerin cenaze namazı kılınır :

Bir ölünün cenaze namazının kılınabilmesi için 6 şartın bulunması gerekir. Bu şartlar şunlardır :

1. Ölünün müslüman olması,
2. Temiz olması, (Yani yıkanıp temiz bir kefene sarılması)
3. Cemaat önünde olması,
4. Ölünün tamamı veya bedeninin  yarıdan fazlası, yahut başı ile beraber yarısının bulunması,
5. Cenaze namazını kılacak kişinin (özürlü değilse) ayakta kılması,
6. Cenazenin yerde olması, omuzda veya hayvan üzerinde bulunmaması.

      Cenaze namazı farz-ı kifaye olduğundan bazı müslümanlar bu namazı kılarsa diğerlerinin kılmasına gerek kalmaz. Cenaze namazında cemaat şart değildir. Yalnız bir erkek veya kadın kılarsa farz yerine gelmiş olur. Diğer namazları bozan şeyler, cenaze namazını da bozar. Namaz kılınması mekruh olan üç vaktin dışında her zaman cenaze namazı kılınabilir.
      Cenaze namazının rükûnleri, dört tekbir ile kıyamdır. Selam vermek vacibtir. Cenaze namazında rüku ve secde yoktur.


      Cenaze Namazının Sünnetleri

1. Namazı kıldıracak imamın ölünün göğsü hizasında durması,
2. Birinci tekbirden sonra ''Sübhaneke okumak,
3. İkinci tekbirden sonra  ''Allahümme salli ve Allahümme barik okumak,
4. Üçüncü tekbirden sonra dua okumak.


      Cenaze Namazının Kılınışı

Cenaze yıkanmış ve kefene sarılmış olarak namazın kılınacağı yerde ''Musalla''ya konur. Cenaze cemaatin önünde bulunur. Namazı kıldıracak imam ölünün göğsü hizasında durur. Cemaat ayakta ve kıbleye karşı imamın arkasında saf tutar. Cemaatin üç saf halinde olması müstehabtır.
      Niyet ederken ölünün erkek veya kadın, erkek çocuğu veya kız çocuğu olduğu belirtilir.   
Namazı kıldıran imam : ''Niyet ettim Allah rızası için hazır olan cenaze namazını kılmaya (ölü erkek ise) şu erkek için duaya'' diye niyet eder.
       İmamın arkasındaki cemaat : ''Niyet ettim Allah rızası için hazır olan cenaze namazını kılmaya (ölü erkek ise) şu erkek için duaya, uydum imama diye niyet eder.


       Cemaattan biri ölünün erkek mi, kadın mı olduğunu bilemezse, şöyle niyet eder : ''Niyet ettim Allah rızası için imamın namazını kılacağı şu cenaze namazını kılmaya, ölü için duaya, uydum imama''

       Niyet ettikten sonra imam yüksek sesle, cemaat sessizce Allahu ekber diyerek birinci tekbiri alıp diğer namazlarda olduğu gibi ellerini kulak hizasına kaldırır ve göbek altına bağlar.

       İmam ve cemaat sessizce subhanekeyi okurlar. subhanekede diğer namazlarda okunmayan ''ve celle senaük'' cümlesi de okunur.

       Subhaneke okunduktan sonra eller kaldırılmadan imam açıktan, cemaat de sessizce Allahu ekber diyerek ikinci tekbiri alırlar. Hem imam, hem de cemaat sessizce Allahümme salli ve bariki okurlar.

      Sonra eller kaldırılmaksızın yine Allahu ekber denilerek üçüncü tekbir alınır ve cenaze duası okunur. Cenaze duasını bilmeyen onun yerine kunut dualarını okuyabilir. Kunut dualarını da bilmeyen ''Rabbena âtina fiddünya haseneten ve fil'ahireti haseneten ve kınâ azâbennâr'' ayetini okur.

      Bundan sonra eller kaldırılmadan tekrar Allahu ekber denilerek dördüncü tekbir alınır. ve bir şey okumaksızın önce sağ tarafa başımızı çevirerek ''Esselâmü aleyküm ve rahmetullah'' denir, sonrada sol tarafa çevirerek ''Esselâmü aleyküm verahmetullah'' denir ve böylece cenaze namazı bitirilmiş olur.

Yolcu Namazı

       Orta yürüyüşle 18 saatlik (yaklaşık 90 kilometrelik) bir yere gitmek için köyünden kasabasından çıkan kimselere misafir yada yolcu denir.
        Oturduğu köy veya kasabadan yola çıkan kimse varacağı yere gidinceye kadar misafir sayıldığı gibi, gittiği yerde 15 günden az kalmaya karar vermişse yine misafir sayılır. Gittiği yerde 15 günden fazla kalmaya niyet ederse misafir olmaktan çıkar.

        Dînimiz misafir veya yolcu olanlar için bazı kolaylıklar getirmiştir.
Misafir ve yolcu 4 rekatlık farz namazları 2 rekat kılar. Sabah namazının 2 rekat farzı ile akşam namazının 3 rekatlık farzını ve vitir namazını tam olarak kılar. Yolculuk sırasında vakit müsait ise; sünnetler kısaltma yapılmadan kılınır.

        Misafir olan bir kimse, misafir olmayan imama uyarsa, imam ile beraber farzı 4 rekat kılar. Misafir olan bir kimse misafir olmayanlara imamlık ederse, imam ikinci rekatın sonunda selam verir, misafir olmayan cemaat, kendi başlarına 4 rekatı tamamlar. Misafir yolculuk sırasında geçirdiği 4 rekatlık namazlarıyolculuktan sonra da 2 rekat olarak kaza eder. Misafir abdestle giydiği mestler üzerine üç gün üç gece meshedebilir.

        Misafir, ramazanda dilerse orucunu tutar, dilerse sonraya bırakıp memleketine dönünce tutar. Oruç tutmasında bir zorluk yoksa, orucunu tutması daha hayırlıdır. Misafir, cuma ve bayram namazlarını da kılmayabilir. Ancak kılarsa namazı olur. Cuma namazını kılamazsa, öğle namazını kılar.

        İşte bunlar yolculuğun sıkıntıları dikkate alınarak, dînimizin misafirlere tanıdığı kolaylıklardır.

Kaza Namazı

 Geçmiş Namazların Kazası :
         Bir namazı vaktinde kılmaya ''eda'', vakti geçtikten sonra kılmaya da ''kaza'' denir. namazı bile bile, özürsüz olarak vaktinden sonraya bırakmak büyük günahtır. Namaz kaza edilmekle yerine getirilmiş olur. Ancak vaktinden sonraya bırakıldığı için Cenab-ı Haktan af dilemek lâzımdır.

         Beş vakit namazın farzları ile vitir namazı kaza edilir, vakit çıktıktan sonra sünnetler kaza edilmez. Yalnız sabah namazını vaktinde kılamayan kimse, aynı gün büyük kuşluk vaktine kadar farz ile birlikte sünneti de kaza eder. Kaza namazı kılmak için belirli bir vakit yoktur. Gece ve gündüz herzaman kılınabilir. Yalnız üç mekruh vakitte, yani güneş doğarken, güneş tam tepe noktasında iken ve tam güneş batarken namaz kılınmaz.

        Geçmiş namazları kaza ederken hangi günün hangi vaktinin namazı olduğunu bilemezseniz şöyle niyet edilir. ''Niyet ettim Allah rızası için kazaya kalan ilk sabah namazının farzını kılmaya '' veya öğle, ikindi, yatsı. Onu siz hangisini kılacaksanız ona göre söyleyeceksiniz. İLK kelimesi yerine SON da diyebilirsiniz.
       Örneğin: ''Niyet ettim Allah rızası için kazaya kalan son ikindi namazının farzını kılmaya'' denilebilir.

Teravih Namazı

      Teravih namazı yirmi rekattır. Erkekler ve kadınlar için sünnet-i müekkededir. Ramazan ayında kılınır. Hastalık veya yolculuk sebebiyle oruç tutamayan kimselerin de teravih namazını kılmaları sünnettir. teravih namazının camide cemaatle kılınması sünnettir ve sevabı çoktur. Evde de tek başına veya cemaatle kılınabilir. Ancak camide kılmak daha faziletlidir. Peygamber efendimiz şöyle buyurmuştur :
      Faziletine inanarak ve mükâfatını umarak allah rızası için Ramazan gecelerini ibadetle geçiren ( Teravih Namazını kılan) kimsenin geçmiş günahları bağışlanır.

              TERAVİH NAMAZININ KILINIŞI

Teravih namazı yatsı namazından sonra kılınır. Yatsıdan önce kılınması caiz değildir. Vitir Namazı Ramazan ayında teravihden sonra kılınır. teravihden önce de kılınabilir.
        Yirmi rekat olan teravih namazı her iki rekatın sonunda selam verilerek kılınabildiği gibi, dört rekatta bir selam verilerek de kılınabilir. her iki durumda da 20 rekat tamamlanana kadar kılınır.

      Yatsı namazının son sünneti kılındıktan sonra teravih namazına başlanır. Namaz kıldıracak imam : ''Niyet ettim Allah rızası için Teravih namazını kılamaya, bana uyanlara imam oldum'' diye niyet ederek iftitah tekbirini alıp ellerini bağlar.
      İmamın arkasında kılan cemaat da ''Niyet ettim Allah rızası için Teravih namazını kılmaya, uydum imama'' der ve imamın tekbirinden sonra ''Allahu ekber diyerek tekbir alır ve ellerini bağlar.
     Bundan sonra imam ve cemaat sessizce ''Subhaneke''yi okur. Subhanekenin okunması bitince, ( cemaat ayakta başka birşey okumaz) imam sessizce eûzü-besmele, açıktan fatiha ve bir sure okur. Cemaatle birlikte rükû ve secdeleri yaptıktan sonra ikinci rekâta kalkılır.

     Burada yine imam sessizce Besmele, açıktan da Fatiha ve bir sure okuyupcemaatle birlikte rükû ve secdeleri yaparak oturulur.

     Bu oturuşta imam ve cemaat ''Ettehiyyatü, Allahümme Salli, Allahümme Barik ve Rabbena âtina...'' duasını okuyarak selâm verirler.
     Böylece 2 rekat kılınmış olur.

     Ayağa kalkılarak tarif ettiğimiz şekilde ikişer rekat kılınmaya devam edilir. on kez 2 rekat kılınınca 20 rekat teravih namazı tamamlanmış olur.
     Böylece teravih bittikten sonra 3 rekatlık vitir namazı da bunun peşinden kılınır.

Bayram Namazı

       Bayram sevinç günü demektir. Topluca kılınan bayram namazları müslümanlar arasındaki birlik ve beraberliğin güzel bir göstergesidir. bayramlar müslümanları birbirlerine yaklaştıran, dargınlıkları ortadan kaldıran, kardeşlik duygularını kuvvetlendiren önemli günlerdir. Bayramlar Allah'ın mü'min kullarına birer ziyafet günleridir.
      Müslümanların yılda 2 dinî bayramı vardır :
1. Ramazan Bayramı
2. Kurban Bayramı

     Cuma namazı farz olan kimselere, bayram namazlarını kılmak vacibtir.Cuma namazının farz olduğu kimseler şunlardır:
1.Erkek olmak
2.Hür ve serbest olmak.
3.Mukîm olmak.( Yani misafir olmamak )
4.Sağlıklı olmak.
5.Kör olmamak.
6.Ayakları sağlam olmak.


Bayram Namazı 2 rekattır. Cemaatle kılınır. Bayram namazlarında ezan okumak, kamet getirmek yoktur. Bayram hutbesi sünnettir ve namazdan sonra okunur. Cuma hutbesi ise farzdır ve namazdan önce okunur.
      Diğer namazlardan farklı olarak bayram namazlarının birinci rekatında 3, ikinci rekatındada 3 kere olmak üzere fazladan 6 tekbir alınır. Bunlara ''zevaid tekbirleri'' denir.

         BAYRAM NAMAZLARININ KILINIŞI

Ramazan Bayramı Namazı
Birinci Rekat
1) Cemaat düzgün sıralar halinde imamın arkasında yer alır ve ''Niyet ettim Allah rızası için Ramazan Bayramı namazını kılmaya, uydum imama'' diye niyet eder.
2) İmam ''Allahu ekber'' deyipellerini yukarıya kaldırınca, cemaat de imamın peşinden aynısını tekrar ederek ellerini göbeği altına bağlar.
3) Hem imam, hemde cemaat sessizce subhaneke yi okur. Bundan sonra 3 kere tekbir alınır. Tekbirlerin alınışı şöyledir :

Birinci Tekbir : İmam yüksek sesle, cemaat da onun peşinden sessizce Allahu ekber diyerek ellerini yukarıya kaldırıp sonra aşağıya salıverirler. Burada kısa bir süre durulur.

İkinci Tekbir : İkinci defa Allahu ekber denilerek eller yukarıya kaldırılıp yine aşağıya salıverilir ve burada da birincide olduğu gibi biraz durulur.

Üçüncü Tekbir : Yine Allahu ekber denilerek eller yukarıya kaldırılır ve salıverilmeden bağlanır.

4) Bundan sonra imam, sessizce çektikten sonra, sesli bir şekilde Fatiha ve bir sure okur. Cemaat bir şey okumaz imamı dinler.
5) Rükû ve secdeler yapılarak ikinci rekat için ayağa kalkılır ve eller bağlanır.

İkinci Rekat :

6) İmam sessizce Besmele, açıktan da Fatiha ve bir sûre okur. Sûre bitince imam yüksek sesle cemaat de içinden ( birinci rekatta olduğu gibi ) 3 kere daha tekbir alır. Üçüncü tekbirden sonra eller bağlanmadan, dördüncü tekbir ile rükûa varılır sonra da secdeler yapılarak oturulur.
7) Oturuşta, imam ve cemaat , ''Ettehiyyatü, Allahümme Salli, Allahümme Barik ve Rabbena âtina...'' duasını okuyarak önce sağa, sonra sola selam verip namazı bitirirler. Namazdan sonra hutbe okunur.



        KURBAN BAYRAMI NAMAZI
1) ''Niyet ettim Allah rızası için kurban bayramı namazını kılmaya, uydum imama'' diye niyet edilir.
2) İmam ''Allahu Ekber'' diyerek iftitah tekbirini alınca arkasındaki cemaat da ''Allahu Ekber'' deyip ellerini yukarıya kaldırdıktan sonra göbeği altına bağlar.

       Niyetten sonrası aynen Ramazan Bayramı namazı gibi kılınır. Namaz bitince hutbe okunur.


       TEŞRİK TEKBİRLERİ
Kurban Bayramının bir gün öncesi olan Arefe gününün sabah namazından itibaren bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar yirmi üç vakit farz namazlarının peşinde selamdan sonra birer defa :
     ''Allahu ekber, Allahu ekber, lâ ilahe illellâhü vellâhü ekber. Allahu ekber ve lillâhi'l-hamd'' diye tekbir almak vacibtir. Buna ''Teşrik Tekbiri'' denir.

      Bu tekbir, hem cdemaatle, hemde tek başına kılana, yolcuya, yolcu olmayana, erkeğe ve kadına vacibtir.
      Teşrik günlerinde kazaya kalan namazlar teşrik günlerinde kaza edilirse teşrik tekbirlerini almak gerekir. Teşrik günleri çıktıktan sonra kaza edilirse tekbir alınmaz.

Cuma Namazı

Cuma Namazı Kimlere Farzdır :
 Cuma namazının bir kimseye farz olması için, müslüman olmak, akıllı olmak ve erginlik çağına gelmiş olmaktan başka 6 şartın daha bulunması gerekir.

CUMA NAMAZININ FARZ OLMASININ ŞARTLARI

1. Erkek olmak ( Kadınlara farz değildir )
2. Hür ve serbest olmak.
3. Mukîm olmak. (Yani misafir olmamak )
4. Sağlıklı olmak.
5. Kör olmamak.
6. Ayakları sağlam olmak

     Bu şartlar kendisinde olmayan kişiye cuma namazı farz değildir. Ancak bu durumda olan bir kimse camiye gidip cumayı kılarsa o günün öğle namazı yerine geçer.

Cuma namazının sahih olmasının şartları :
1. Cumanın öğle vaktinde kılınması.
2. Namazdan önce hutbe okunması.
3. Cuma kılınan yerin herkese açık olması.
4. İmamdan başka enaz 3 erkek cemaat bulunması.
5. Cuma namazını kıldıranın, devletin görevlendirdiği veya izin verdiği bir kişi olması.
6. Cuma kılınacak yerin şehir veya şehir hükmünde olması.


CUMA NAMAZININ KILINIŞI

         Cuma günü öğle vakti ezan okunduktan sonra, önce 4 rekat olan ilk sünneti kılınır. Bunun niyeti şöyledir. ''Niyet ettim Allah rızası için bugünkü cuma namazının ilk sünnetini kılmaya.''
         Cumanın ilk sünnetinin kılınışı aynen öğle namazının 4 rekat sünneti gibidir. Sünnet kılındıktan sonra caminin içinde bir ezan daha okunur ve imam minbere çıkarak hutbe okur. Hutbe bitince kamet getirilir ve cumanın 2 rekat farzı cemaatle kılınır. İmamın arkasındaki cemaat şöyle niyet eder. ''Niyet ettim Allah rızası için bugünkü cuma namazının farzını kılmaya, uydum imama''.

         Farzdan sonra cumanın 4 rekat son sünneti kılınır. Bunun kılınışı da cumanın ilk sünneti gibidir. Niyeti şöyledir: ''Niyet ettim Allah rızası için cumanın son sünnetini kılmaya.''

        Cuma namazı böylece tamamlanmış olur.

Bundan sonra dileyen 4 rekat  ''Zuhri Âhir = son öğle '' ile 2 rekat da vakit sünneti kılar.

       Son öğle namazına : ''Niyet ettim Allah rızası için vaktine yetişip henüz kılamadığım son öğle namazını kılmaya '' diye niyet edilir. Bu son öğle namazı, Öğlenin 4 rekat farzı gibi kılınmakla beraber sünnetlerde olduğu gibi 4 rekatın hepsinde fatiha dan sonra sûre okunması daha iyidir.

      İki rekat vakit sünnetine de şöyle niyet edilir : ''Niyet ettim Allah rızası için vaktin sünnetini kılmaya.'' Bu namazda sabah namazının sünneti gibi kılınır.

      Mazereti olmadan 3 cuma peşpeşe cuma namazını kılmayan kişiyi Allah-u Teala kıyamet günü kızgın bir şekilde karşılayacaktır.