Malayani : Faydasız, anlamsız ve kişiyi ilgilendirmeyen söz ve davranışlara denir. Kişiyi fiil, söz, nazar ve fikir olarak ilgilendirmeyen her şey malayanidir. Yani sadece davranış ve sözde değil, baktığımız, düşündüğümüz, hayal ettiğimiz şeylerde de malayaniden kaçınmalıyız.
Malayani Şeyleri Terketmek
Malayaniyi, İslam'ın insana getirdiği mesuliyet telakkisi çerçevesinde anlamak daha uygun olur. Kalp, dil, göz, kulak, akıl, hayal gibi bütün organlarının amellerinden hesaba çekilecek olan insanın, bu hesapta terazinin sevap kefesine girmeyecek şeylerden kaçınması gerekir. Böyle bir malayani anlayışı, kişiyi hayal kuararken bile iradeli davranmaya, faydalı işler hayal etmeye, hayır aramaya ve bu alışkanlığı kazanmaya sevk eder.
Şu hadis-i şerif günümüzde yaygın olan ve içinde malayani de bulunan bazı hastalıklara parmak basmaktadır : Ben haklı olsa bile münakaşayı terk eden kimseye cennetin kenarında bir köşke kefilim. Şaka bile olsa yalanı terk edene cennetin ortasında bir köşke kefilim. Ahlakı güzel olana da cennetin en üstünde bir köşke kefilim.
Başka bir hadiste Peygamber Efendimiz (a.s) şöyle buyuruyor:
Kişinin kendisini ilgilendirmeyen şeyleri terk etmesi, islamı iyi anlayıp tatbik ettiğinin delilidir.
Ciddiyetsiz ve laubali insanların, ibadetlerinde de ciddiyet yoktur. Böyle bir insan, belki namaza durduğu zaman ciddi gibi görünebilir, fakat eğer iç dünyasında, kalp ve vicdanında ciddiyete ulaşamamışsa, o sadece yıldız görünme sevdasında bir ateş böceği gibidir. Uzun zaman böyle görünebilmesi mümkün değildir. Karakterler gizlenemez. Her insan er veya geç karakterinin muktezasını yerine getirir. Yani içte ihsan olmalı ki, dışta itkan olsun. Dış, daima içten destek almalıdır. İnsanın iç dünyası ciddi olmalı ki, bu onun dış dünyasına da sirayet etsin.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder